نقش افدرین وریدی, افدرین عضلانی و آتروپین وریدی در پیشگیری از افت فشار خون ناشی از بی حسی نخاعی در بیماران سزارین

خلاصه سابقه وهدف: استفاده وسیع از بی حسی منطقه ای و به خصوص بی حسی نخاعی (sa) در اعمال جراحی سزارین می تواند با عوارضی مانند افت فشار خون در مادر و در نتیجه آسفیکسی جنین همراه باشد. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش تزریق افدرین و آتروپین در پیشگیری از هیپوتانسیون ناشی از بی حسی نخاعی در خانم های باردار کاندید سزارین بیمارستان الزهرای رشت در سال 1380، انجام گرفت. مواد و روش ها: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی و دو سویه کور بود که برروی 96 خانم باردار کاندید سزارین الکتیو انجام شـد. بیماران به طور تصادفی به 4 گروه 24 نفری (شاهد ، تجویز 30 میلی گرم افدرین عضلانی 15 دقیقه قبل از sa, تجویز 30 میلی گرم افدرین وریدی طی یک دقیقه بعد از saو تجــویز 5/0 میلی گرم آتروپین وریدی طی یک دقیقه بعد از sa) تقسیم شدند. فشار خون, تعــــداد نبـــض (pr) و اشباع اکسیژن خون شـریانی )2( sao یک بار قبل از sa و پس از آن نیز تا دقیقه 40 به فواصل هر 3 تا 5 دقیقه کنترل شدند. هیپوتانسیون شدید به صورت کاهش فشار خون سیستولیک بیش از 30 درصد نسبت به فشار خون اولیه یا کاهش آن به کمتر از 90 میلی متر جیوه در بیمارانی که فشار خون طبیعی داشتند، تعریف شد. بیماران با لیدوکایین 5 درصد هیپر بار تحت sa قرار گرفتند. بروز هیپوتانسیون در گروه ها با آزمون های آماری کای دو و آنالیز واریانس مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که شیوع هیپوتانسیون شدید در گروه شاهد 42 درصد، گروه افدرین عضلانی 21 درصد، گروه افدرین وریدی 17 درصد و در گروه آتروپین 5/37 درصد بود. از نظر بروز هیپوتانسیون تنها بین گروه افــدرین وریدی و گروه شاهد تفاوت معنی دار وجود داشت (05/0 p< ). pr در گروه افدرین عضلانی افزایش داشت و بیشترین شیوع هیپوتانسیون خفیف نیز در این گروه بود. افدرین وریدی هیچ تاثیر سویی بر pr مادران و یا نبض وآپگار نوزادان نداشت. نتیجه گیری و توصیه ها: تجویز پروفیلاکتیک 30 میلی گرم افدرین وریدی طی یک دقیقه بعد از بی حسی نخاعی در بیماران سزارینی به میزان قابل توجهی از بروز هیپوتانسیون شدید پیشگیری نموده و بیماران از ثبات همودینامیکی بیشتری برخوردار خواهند بود.